Van’ın en önemli sorunlarından bir tanesi de katı atıkların bertaraf edilememesi. Yıllardan bu yana Özalp karayolu üzerinde bulunan, Sıhke Gölü’nün yanı başında, vahşi yöntemlerle depolanan Van’ın çöpleri, bölgedeki hayatı çok olumsuz etkiliyor.
Çöplerden sızan mikroplu sular, etrafa yayılan kötü kokular, zaman zaman çöp depolama alanında çıkan yangınlar çevreyi rahatsız ediyor. Görüntü kirliliğinin yanı sıra, geçmişte İstanbul’da meydana gelen çöp patlamalarının, Van’da da yaşanmayacağının garantisi yok.
Türkiye genelinde Büyükşehir Belediyeleri içerisinde katı atık bertaraf tesisi olmayan iki ilden bir tanesi de Van. Geçtiğimiz günlerde hizmete açılan, Gevaş katı atık transfer istasyonu gibi diğer ilçelerde de katı atık transfer istasyonları yapılmalı ve çöpler Van’daki bertaraf tesisine ulaştırılmalı.
Bu nedenle, Van'ın tüm ilçelerinde yaşanan katı atık bertaf sorununu çözüme kavuşturmak için, bertaraf tesisinin yapımına bir an önce başlanmalı.
KATI ATIK BERTARAF TESİSİ NASIL YAPILACAK?
Katı atık bertaraf tesisi yap işlet devret modeli ile yapılacak. Atıklar ayrıştırılacak, ekonomiye yeniden kazandırılacak. Ayrıca elektrik enerjisi üretilecek. Yap işlet devret modeli ile yapılacak tesisten elde edilecek gelirden belediye de pay alacak, sürenin sonunda da tesis Van Büyükşehir Belediyesi’ne devredilecek.
Bir başka ifade ile ne yapımında, ne de işletmesinde Van Büyükşehir Belediyesi bütçesinden hiç harcama yapılmayacak. Tam aksine hem gelir elde edilecek, hem de kentin katı atık bertaraf sorunu çözülmüş olacak.
İHALELER NEDEN İPTAL EDİLDİ?
Van Valisi ve Van Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Murat Zorluoğlu ile Genel Sekreter Mustafa Yalçın, katı atık bertaraf tesisini kurum menfaatini gözeterek, daha iyi şartlarda ve yarışmalı bir şekilde ihale edebilmek için büyük çaba harcadı.
Katı atık bertaraf tesisi yapımı için üç ihale yapıldı. İlk ihaleye tek firma katılmıştı. Bunun üzerine 'ihale ahbap çavuş ilişkisi ile veriliyor' gibi dedikodular çıkarılmış, bir bardak suda fırtınalar koparılmak ve idare zan altında bırakılmak istenmişti. Ancak yarışmalı ihale olmadığı için ihale iptal edildi, dedikoducular da dedikosuz kaldı.
Teknik şartname revize edilerek, ikinci ihale yapıldı. İkinci ihale için de 2 firma teklif verdi, ancak bir tanesinin yeterliliği olmayınca elendi ve tek firma ihaleye girmiş oldu. Bu ihale de de yarışmalı olmadı diyerek iptal edildi.
Ardından ihale şartnamesi, katı atık işi yapmayanlarla yapan firmaların konsorsiyum olarak katılmalarına imkan verecek şekilde revize edilerek, yeniden ihale yapıldı. Bu kez de 5-6 firma teknik şartname almasına rağmen ihaleye yine tek firma katıldı ve yüzde 6 kırım yaptı.
KATI ATIK BERTARAF TESİSİ YAPIMINA NE ZAMAN BAŞLANACAK?
Yapılan her üç ihaleye farklı farklı firmalar katıldı, önceki ihaleye katılan firmalar sonraki ihalelere katılmadı. Dolayısıyla yarışmalı yapılsın diye yinelenen ihalelerin katılımcılar açısından kaderi değişmedi.
Yapılacak yeni ihaleler ile vakit kaybetmeye gerek yok. Çünkü yapılan ihalelerden de anlaşılıyor ki en modern teknolojik sistemler ile yapılması planlanan katı atık bertaraf tesisinin, yapılan son ihaledeki kırım oranı ile şartları, kurum ve kent menfaatine uygun ise, hiç vakit kaybetmeden sözleşme imzalanmalı ve yapımı bir an önce başlamalı.
Katı atık bertaraf tesisi 31 Mart 2019 tarihinde yapılacak olan yerel seçimlere kadar bitirilmeli. Mevcut çöp depolama alanı ve çevresi düzenlenip ağaçlandırılarak kente kazandırılmalı. Böylece kayyum dönemi Van’ın önemli iki sorunu olan atık su arıtma tesisi ile katı atık bertaraf tesisini yaparak Van’a bu alanda da hizmet mührünü vurmalı.
Yapılan tesisler şimdiden Van’a hayırlı uğurlu olsun.