(Özel) Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu: “Meteorların bilimsel değerlerinin yanı sıra maddi değerleri de çok yüksek”

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ ASTRONOMİ VE UZAY BİLİMLERİ BÖLÜMÜ ÖĞRETİM ÜYESİ DOÇ. DR. TOLGAHAN KILIÇOĞLU, “HER YIL ZATEN DÜNYAYA 15 BİN TON METEOR DÜŞÜYOR. TANE OLARAK KABACA 200 BİN İRİLİ UFAKLI METEORLAR DÜNYAYA D?

Genel 28.05.2020 17:08:01 0
(Özel) Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu: “Meteorların bilimsel değerlerinin yanı sıra maddi değerleri de çok yüksek”
Tarih: 01.01.0001 00:00

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu, “Her yıl zaten Dünya’ya 15 bin ton meteor düşüyor. Tane olarak kabaca 200 bin irili ufaklı meteorlar Dünya’ya düşüyor. Gördüğümüz olay aşırı sıra dışı bir olay değil” dedi.

Türkiye’de dün akşam saatlerinde meydana gelen ve Ağrı, Erzincan, Erzurum, Van, Trabzon, Artvin dahil bazı illerde cep telefonu kamerasıyla çekilen görüntülerin sosyal medyada paylaşılması üzerine çeşitli iddialar ortaya atıldı. Konuya ilişkin resmi bir açıklama henüz yapılmazken, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu video konferans yöntemiyle görüştüğü İHA muhabirine çıkan görüntünün net olarak meteorun atmosferde yanma olayı olduğunu söyledi. Bir cep telefonu kamerasıyla görüntülenen meteorun yanma olayının ardından sosyal medyada yanıltıcı birçok videonun da paylaşıldığına değinen Kılıçoğlu, “Halk arasında bu tür parlamalar yıldız kayması olarak bilinir. Yıldızlar kaymazlar. Aslında yıldız kayması şeklinde gördüğümüz olgular irili, ufaklı kaya parçalarının atmosfere girip yanmasıdır. Bunlar küçük ölçekliyse biz yanlış isimlendirerek yıldız kayması diyoruz. Burada gördüğümüz büyük bir cisim biraz daha aşağıya doğru inebilmiş. Birçok ilden gözlemlenen ışık oluşturmuş. Olayın saat 8 buçukta olduğunu düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

“Meteorlar çok yukarılarda yanmaya başlarlar”

Dün akşam gözlemlenen meteorun farklı illerden görülmesinin sebebini de açıklayan Kılıçoğlu, “Meteorlar çok yukarılarda yanmaya başlarlar. Bu nedenle farklı illerden gözükebilir. Aslında herkesin aynı meteoru gözlemiş olduğunu düşünüyorum. Böyle büyük bir meteorun arka arkaya birçok ilde düşmüş olma şansı oldukça düşük. İllere dağılarak farklı bir meteor oluşturması mümkün gibi görünmüyor” diye konuştu.

“Bu cisim ‘209P/LINEAR’ kuyruklu yıldızdan gelmiş olabilir”

Yaşanan meteor olayının doğal hayata etkilerinin ilerleyen günlerde yapılan incelemeler sonucu ortaya çıkacağına değinen Kılıçoğlu, “Bu meteor için büyük bir aday var. 29 Mayıs 2014 tarihinde bir kuyruklu yıldız yere yakınlaşmıştı. Biz bu kuyruklu yıldıza ‘209P/LINEAR’ adını veriyoruz. Bu kuyruklu yıldız Dünya’ya yaklaşmıştı ama gözükmemişti. Kuyruklu yıldızlar Dünya’ya yaklaştıkları zaman arkalarında bol miktarda malzemeyi yerin yörüngesine bırakıyor. Aynı tarihte oradan geçtiğinde bu kuyruklu yıldızların artıklarına çarpıyor ve bu çarpma sonucunda meteor yağmuru olguları ortaya çıkıyor. Bu tarihle içinde olunan tarih çok uyuşuyor. Kesin olarak söyleyemiyorum ama bu cisim ‘209P/LINEAR’ kuyruklu yıldızdan gelmiş olabilir” şeklinde konuştu.

"İzlediğimiz meteorun küçük bir cisim olduğunu düşünüyorum”

İki tür meteor olduğuna değinen Kılıçoğlu, 15 Şubat 2013 yılında Rusya’ya meteor düştüğünü hatırlattı. Bu meteorun boyutlarının 17 metre civarında olduğunu da aktaran Kılıçoğlu, bir şok dalgası oluşturarak binaların camlarının patladığını söyledi. Kılıçoğlu, “Bizim izlediğimiz meteor, benim sadece görüntüye bakarak bir metrenin altında santimetrelerle boyutunu verebileceğimiz küçük bir cisim olduğunu düşünüyorum. İçerisindeki malzemeler radyoaktif midir, Dünya’ya bir zararı var mıdır denilebilir. Bazı meteorlar çok miktarda karbon içeriği içerebilir. Bir meteorun Dünya’ya zarar verebilmesi için 25 metre üzerinde olması lazım. Hatta kilometre boyutunda olması lazım ki, atmosfere büyük miktarda karbon salabilsin” dedi.

“Her yıl Dünya’ya 15 bin ton meteor düşüyor”

Meteorların dDnya üzerinde oluşturabileceği zararın öngörülemeyeceğini de söyleyen Kılıçoğlu, meteorların boyutlarının önemine dikkat çekti. Kılıçoğlu, “25 ile 50 metre arasındaki meteorlar küçük bir şehri yıkabilirler. 50 ile 100 metre arasında bir çapa sahip olan meteorlar, metropolü yok etme gücüne sahip. 25 ile 50 metre çapa sahip bir meteorun Dünya’ya çarpma ihtimali 100 ile 500 yılda birdir. Daha büyük meteorların ise 500 ile 2 bin 500 yılda bir düştüğünü görüyoruz. Ne kadar büyük meteora gidilirse yıl değeri o kadar artıyor. Küçüklere gidilirse her yıl zaten Dünya’ya 15 bin ton meteor düşüyor. Tane olarak kabaca 200 bin irili ufaklı meteorlar Dünya’ya düşüyor. Gördüğümüz olay aşırı sıra dışı bir olay değil. Her sene rasathanemizde belirli zaman aralıklarında bu meteorları gözlemleyebiliyoruz. Saniyelik bir şey, o an görülmediyse yakalamak mümkün olmayabilir” diye konuştu.

“Meteorların bilimsel değerinin yanı sıra maddi değeri de çok yüksek”

Ağustos ve Kasım ayında da meteor yağmuru gerçekleşeceğini söyleyen Kılıçoğlu, meteorların çok değerli olduğunu ifade ederek, “Meteorlar çok değerli. Çünkü uzaya gitmemiz çok zor. Düşünün ki insanoğlu daha Mars’a bile gidemedik. Burada gördüğümüz kuyruklu yıldız Neptün’ün de uzağından geliyor. Bize oradan işlenmemiş bir hammadde doğrudan yere düşüyor. Bizim için inanılmaz bir fırsat. Çünkü izole bir ortamda bulunan bir meteor Dünya’ya inmiş oluyor. Meteorun içerdiği elementlere bakıyoruz. Bu bize Güneş sisteminin oluşumunda neler oluğuna dair bilgiler sağlıyor. Uzayı incelememize olanak sağlıyor. Bunları inceleyerek yıldızın oluşumunu, gezegen oluşumuna dair ilginç bilgiler elde ediyoruz. Evrendeki demir miktarına dair verileri bununla değerlendirebiliyoruz. Bilimsel değerlerinin yanı sıra maddi değerleri de çok yüksek” dedi.


Anahtar Kelimeler:

YAZARLAR